Bạn đang nuôi con bằng sữa mẹ và chuẩn đi làm trở lại, muốn linh hoạt trong việc cho con bú bạn có thể cân nhắc vắt sữa cho con bằng tay hoặc sử dụng thiết bị hút sữa. Và khi bạn bắt đầu vắt sữa, điều quan trọng là phải biết cách bảo quản sữa đã vắt ra như thế nào để đảm bảo chất lượng sữa mẹ, tránh lãng phí, giúp mẹ tự tin duy trì nguồn sữa mẹ để nuôi con sau khoảng thời gian nghỉ hậu sản trở lại với công việc và đảm bảo an toàn cho trẻ. Một số lưu ý bảo quản sữa mẹ đã vắt như sau:
Trước khi vắt sữa mẹ
- Rửa tay sạch bằng xà phòng và nước. Nếu không có xà phòng và nước, hãy sử dụng dung dịch khử trùng tay có chứa ít nhất 60% cồn.
- Các mẹ có thể vắt sữa bằng tay hoặc bằng máy hút sữa bằng tay hoặc bằng điện.
- Nếu sử dụng máy hút sữa, hãy kiểm tra các bộ phận máy hút và đường ống đảm bảo sạch sẽ. Thay thế các ống dây hút đã bị bẩn, mốc.
- Nếu sử dụng chung máy hút sữa tại cơ quan/ văn phòng làm việc: hãy lau sạch mặt đồng hồ máy hút, công tắc nguồn và mặt bàn bằng khăn lau khử trùng.
Bảo quản sữa mẹ sau khi vắt sữa
- Sử dụng túi trữ sữa mẹ hoặc hộp đựng thực phẩm sạch để đựng sữa mẹ đã vắt ra. Nên dùng hộp đựng được làm bằng thủy tinh hoặc nhựa và có nắp đậy kín.
- Tránh các loại chai/ túi có ký hiệu tái chế số 7 (Bisphenol-A), biểu tượng này cho thấy rằng vật chứa có thể được làm bằng nhựa có chứa BPA.
- Không bảo quản sữa mẹ trong túi nhựa không dùng để đựng sữa mẹ.
Điều kiện bảo quản sữa mẹ mới vắt tốt nhất
*Thời gian bảo quản được khuyến nghị là rất quan trọng cần tuân theo để có chất lượng tốt nhất.
Nghiên cứu cho thấy rằng việc bảo quản sữa mẹ càng lâu - cho dù trong tủ lạnh hay trong tủ đông thì lượng vitamin C trong sữa bị mất đi càng nhiều.
Điều quan trọng cần lưu ý nữa là dinh dưỡng trong sữa mẹ luôn thay đổi để đáp ứng nhu cầu của em bé. Sữa mẹ được vắt ra khi trẻ mới sinh sẽ không đáp ứng đủ nhu cầu của trẻ vài tháng tuổi. Ngoài ra, hướng dẫn bảo quản có thể khác nhau đối với trẻ sinh non hoặc nhập viện.
Lưu ý khi cất trữ sữa mẹ
- Ghi nhãn rõ ràng trên bình/túi sữa trước khi trữ đông.
- Trữ đông sữa mẹ bằng tủ đông riêng để đạt được thời gian bảo quản tốt tối đa. Không bảo quản lâu sữa mẹ trong ngăn mát tủ lạnh hoặc ngăn đá tủ lạnh. Thay đổi nhiệt độ từ việc đóng - mở cửa tủ lạnh thường xuyên có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa bảo quản.
- Nếu sữa mẹ vắt ra không có ý định dùng trong vòng 4 ngày, hãy đông lạnh ngay để đảm bảo chất lượng của sữa mẹ.
Luôn ghi nhãn rõ ràng trên túi/ bình sữa trước khi trữ
Lưu ý khi đông lạnh sữa mẹ
- Chia nhỏ sữa lưu trữ vừa đủ cho 1 lần ăn của bé để tránh lãng phí.
- Không đổ sữa mẹ quá đầy trong bình chứa/ túi chứa vì sữa mẹ sẽ nở ra khi đông lại.
- Nếu sữa được đưa đến bệnh viện hoặc các cơ sở chăm sóc trẻ, hãy dán nhãn rõ ràng và ghi tên trẻ trên nhãn. Nếu bạn có thêm lưu ý nào khác hãy ghi cẩn thận vào nhãn và báo cho cơ sở chăm sóc trẻ đó biết.
- Sữa mẹ có thể được bảo quản trong túi đá giữ nhiệt tối đa 24 giờ nếu bạn đi du lịch hoặc vận chuyển sữa đến nơi khác, sau đó hãy bảo quản trong tủ đông nếu chưa dùng đến.
Có thể bảo quản sữa mẹ vắt ra trong túi đá giữ nhiệt tối đa 24 giờ
Rã đông sữa mẹ an toàn
-Luôn luôn rã đông sữa mẹ cũ nhất trước. Theo thời gian, chất lượng sữa mẹ có thể giảm xuống.
-Một số cách rã đông sữa mẹ:
- Để trong tủ lạnh qua đêm.
- Đặt trong một ly/thau nước ấm.
- Để dưới vòi nước ấm.
-Không bao giờ rã đông hoặc hâm nóng sữa mẹ trong lò vi sóng. Lò vi sóng có thể phá hủy các chất dinh dưỡng trong sữa mẹ và tạo ra các điểm nóng, có thể làm bỏng miệng trẻ.
-Nếu bạn rã đông sữa mẹ trong tủ lạnh, hãy sử dụng nó trong vòng 24 giờ (tính từ lúc sữa mẹ được rã đông hoàn toàn, không phải từ khi bạn lấy sữa ra khỏi tủ đông)
-Sau khi sữa mẹ được rã đông và làm ấm, chỉ sử dụng trong vòng 2 giờ.
-Không nên đông lạnh lại sữa mẹ đã rã đông.
Sữa mẹ đã rã đông có mùi hoặc trông khác với sữa mẹ tươi không?
Màu sắc của sữa mẹ có thể thay đổi một chút tùy thuộc vào chế độ ăn uống của bạn. Ngoài ra, sữa mẹ đã rã đông có thể có mùi hoặc độ đặc khác với sữa mới vắt. Sữa mẹ rã đông vẫn an toàn khi cho bé bú. Nếu con bạn từ chối sữa trữ đông, tham khảo bài viết tại link sau :
Nuôi con bằng sữa mẹ trữ đông
-Sữa mẹ không cần hâm nóng. Nó có thể được dùng ở nhiệt độ phòng hoặc dùng lạnh.
-Nếu mẹ muốn hâm nóng sữa cho con, cần lưu ý:
+ Luôn đậy kín bình/túi chứa sữa khi hâm nóng.
+ Hâm nóng trong nước ấm
+ Kiểm tra nhiệt độ của sữa trước khi cho bé bú bằng cách nhỏ vài giọt lên cổ tay.
+ Không đun sữa mẹ trực tiếp trên bếp hoặc trong lò vi sóng.
+ Xoay/ lắc nhẹ bình/túi sữa mẹ để trộn chất béo bị tách ra trong quá trình cấp đông và hâm nóng.
+ Sau khi hâm nóng, nếu trẻ bú không hết, sữa mẹ còn thừa lại chỉ nên dử dụng trong vòng 2 giờ, sau đó nên được đổ bỏ.
Vệ sinh an toàn các vật dụng cho trẻ sơ sinh và thiết bị hút sữa
Làm sạch, khử trùng và bảo quản thiết bị hút sữa, bình sữa trẻ em và các vật dụng cho bú khác để đảm bảo sữa mẹ không bị nhiễm khuẩn. Xem thêm hướng dẫn cách vệ sinh và bảo quản thiết bị hút sữa tại đây:
Tham khảo thêm bài viết chuyên mục Nuôi con bằng sữa mẹ
Đ.T
Nguồn tham khảo:
- https://www.cdc.gov/breastfeeding/recommendations/handling_breastmilk.htm
- https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/baby/breastfeeding/Pages/Storing-and-Preparing-Expressed-Breast-Milk.aspx
- https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/infant-and-toddler-health/in-depth/breast-milk-storage/art-20046350
- Your guide to breastfeeding. Office on Women's Health. Office on Women's Health. https://www.womenshealth.gov/patient-materials/resource/guides.
- Pumping and storing breastmilk. Office on Women's Health. https://www.womenshealth.gov/breastfeeding/pumping-and-storing-breastmilk.