I. MỤC ĐÍCH

– Giữ răng miệng luôn sạch đề phòng nhiễm khuẩn răng miệng. 

– Chống nhiễm khuẩn trong trường hợp có tổn thương ở miệng.

– Giúp người bệnh thoải mái, dễ chịu, ăn ngon.

II. CHỈ ĐỊNH

– Áp dụng cho những người bệnh tỉnh táo nhưng không đi lại được.

– Những người bệnh nằm theo dõi ở hồi sức chưa tự chăm sóc được.

III. CHUẨN BỊ

1.  Người bệnh

– Báo trước và giải thích cho người bệnh rõ.

– Đỡ người bệnh ngồi dậy, bỏ chân xuống giường hoặc cho nằm đầu cao, mặt nghiêng về phía điều dưỡng viên.

– Choàng khăn qua cổ người bệnh.

– Đặt bồn hạt đậu đậu dưới cằm (nếu người bệnh ngồi) hoặc dưới má (nếu người bệnh nằm).

2. Dụng cụ

– Bàn chải đánh răng

– Kem đánh răng.

– Khăn mặt.

– Ly nước súc miệng.

– Bồn hạt đậu.

Đối với người bệnh ở hồi sức

– 1 gói vô khuẩn:

1 nhíp đánh răng.

Gạc củ ấu.

– Ly đựng dung dịch súc miệng hoặc nước muối sinh lý.

3. Địa điểm

Tiến hành tại giường người bệnh.

 IV. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Làm ướt bàn chải và bôi kem.
2. Đưa nước và bàn chải cho người bệnh.
3. Hướng dẫn người bệnh tự đánh răng: chải hàm trên, hàm dưới, mặt ngoài rồi đến mặt trong. (Hàm trên từ trên xuống, hàm dưới từ dưới lên).
4. Cho người bệnh súc miệng thật sạch.

a. Đối với người bệnh nằm hồi sức:

– Mang dụng cụ đến bên giường người bệnh.

– Báo và giải thích việc sắp làm (lưu ý trường hợp người bệnh có răng đau hoặc răng giả).

– Điều dưỡng mang khẩu trang, rửa tay.

– Điều dưỡng đứng bên phải người bệnh, vén tóc người bệnh về bên trái.

– Đặt bồn hạt đậu áp má phải người bệnh.

b. Người bệnh tỉnh, chưa ngồi được:

– Hướng dẫn người bệnh há miệng, đổ dung dịch súc miệng vào, cho người bệnh súc và nhả theo mép miệng.

– Tay thuận cầm nhíp gắp củ ấu thấm dung dịch, đánh răng người bệnh theo thứ tự: hàm trên, hàm dưới, mặt ngoài rồi đến mặt trong. (Hàm trên từ trên xuống, hàm dưới từ dưới lên).

– Thay gạc lau vòm miệng, lưỡi.

– Cho người bệnh tráng miệng và tiếp tục súc cho đến lúc sạch.

c. Người bệnh hôn mê, thở máy:

– Hút nhớt sạch (nếu có) trước khi đánh răng.

– Dùng nhíp vắt ráo củ ấu thấm dịch lau sạch vùng răng miệng.

1. Lau miệng, quan sát nếu môi khô, nứt, bôi vaselin, glycerin.
2. Cho người bệnh nằm lại thoải mái.
3. Thu dọn dụng cụ đúng quy định.
4. Trong khi chăm sóc răng miệng nên giáo dục vệ sinh răng miệng cho người bệnh.

V. ĐÁNH GIÁ, GHI HỒ SƠ VÀ BÁO CÁO

– Ngày, giờ chăm sóc răng miệng.

– Tình trạng răng miệng của người bệnh, nếu có bất thường phải báo bác sĩ.

VI. HƯỚNG DẪN NGƯỜI BỆNH VÀ GIA ĐÌNH

– Hướng dẫn người bệnh vệ sinh răng miệng hàng ngày.

– Khi có những dấu hiệu bất thường về răng miệng nên báo cho nhân viên y tế.

– Không nên dùng thuốc mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.