Cứu sống thai nhi bị suy tim bào thai nặng do tổn thương dẫn truyền nhĩ thất (Block A-V) độ 3 trong bệnh lý tự miễn Lupus ban đỏ

Sáng ngày 28/2 Bệnh viện Từ Dũ phối hợp Bệnh viện Nhi Đồng 1 tiến hành phẫu thuật phối hợp Sản - Nhi thành công ca mổ lấy thai và đặt máy tạo nhịp nội tâm mạch ngay sau sinh giúp cứu sống một em bé bị rối loạn dẫn truyền nhĩ thất (Block nhĩ - thất) độ III bẩm sinh nặng. 

Chị T. T. T. A, 30 tuổi, sống và làm việc tại tỉnh Sóc Trăng, cả 2 vợ chồng đều là Bác sĩ công tác cùng 1 bệnh viện. Sau khi cưới về chị A có thai ngay nhưng bị 1 lần sảy thai sớm và 1 lần bị thai lưu lúc 7 tuần. Sau đó nhanh chóng có thai lại khá ổn, khám thai định kỳ theo lịch. Lúc 3 tháng đầu thai kỳ, xét nghiệm sàng lọc thai NIPT nguy cơ thấp và xét nghiệm tổng quát của mẹ đều bình thường, siêu âm độ mờ da gáy cũng trong giới hạn bình thường, nhịp tim thai 140-160 nhịp/phút không phát hiện bất thường. 

Tuy nhiên lúc 21 tuần, chị A đi khám thai và siêu âm hình thái 4D phát hiện nhịp tim thai của bé chỉ còn có 55 – 60 nhịp/phút (bình thường trên dưới 140 nhịp/phút). Đây là một bất thường khá nghiêm trọng nên 2 vợ chồng chị A đã lên Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi Đồng 1 để kiểm tra lại.

Sau khi các bác sĩ tiền sản Bệnh viện Từ Dũ khám, siêu âm tiền sản thấy nhịp tim thai rất chậm bất thường nên cho chỉ định làm các xét nghiệm tự miễn tìm nguyên nhân đồng thời hội chẩn với bệnh viện Nhi Đồng 1. Kết quả siêu âm ngày 4/12 tại bệnh viện Nhi đồng 1 cho thấy tần số tim 57 nhịp/phút, nhịp nhĩ 120 nhịp/phút, cấu trúc tim bình thường, hở 3 lá nhẹ.

Khi có kết quả xét nghiệm miễn dịch mới phát hiện chị A bị bệnh Lupus ban đỏ hệ thống. Căn bệnh tự miễn có thể khiến phụ nữ mang thai và thai nhi gặp những biến chứng nguy hiểm.

Ngày 18/2/25, khi thai được 34 tuần 5 ngày, sau khi siêu âm ghi nhận có tình trạng hẹp hở van mức độ trung bình do tim to trong bệnh lý cơ tim Lupus, suy tim thai nhẹ - trung bình cần theo dõi sát mỗi 3 ngày vì nguy cơ thai lưu và tử vong chu sinh cao. Chị A được các Bác sĩ tư vấn cần đặt máy tạo nhịp cho bé ngay sau sinh. 

Ngày 26/2/25, cuộc hội chẩn giữa Ban giám đốc và các bác sĩ chuyên gia của bệnh viện Từ Dũ và Nhi Đồng 1, quyết định chấm dứt thai kỳ sớm và đưa ra 2 phương án song song. Nếu ngay sau mổ lấy thai huyết động bé ổn định có thể chuyển bé về bệnh viện Nhi Đồng 1 thực hiện can thiệp đặt máy tạo nhịp. Nếu huyết động bé không ổn định, chuyển viện không an toàn thì sẽ tiến hành can thiệp đặt máy tạo nhịp theo phương pháp mới là đặt máy tạo nhịp nội tâm mạch ngay tại phòng mổ bệnh viện Từ Dũ ngay khi bé chào đời. 

Ngày 27/2/2025, khi thai được 36 tuần, chị A được siêu âm kiểm tra lại thấy tim thai có diễn tiến suy tim bào thai nặng hơn. Do đó, Bệnh viện Từ Dũ đã tổ chức hội chẩn liên viện khẩn với Ban Giám đốc, kíp hồi sức sơ sinh, kíp thông tim của Bệnh viện Nhi Đồng 1 lúc 10g00 ngày 27/02/2025 và hội đồng của 2 bệnh viện đã kết luận với chẩn đoán như sau: Con so, thai 36 tuần 1 ngày, suy tim bào thai do tổn thương dẫn truyền từ nhĩ xuống thất có nguyên nhân từ bệnh lý Lupus của mẹ. 

Thống nhất xử trí cấp cứu bán cấp, nếu chậm trễ thai có tăng nguy cơ lưu trong bụng mẹ. Ngay sau hội chẩn, ban lãnh đạo 2 bệnh viện đã tư vấn cho sản phụ và chồng, 2 vợ chồng đồng thuận và quyết tâm thực hiện theo kết luận của hội đồng.

Sáng ngày 28/2, ekip sản khoa –ekip can thiệp bào thai và ekip sơ sinh bệnh viện Từ Dũ hơn 10 người, ekip thông tim can thiệp tim và ekip sơ sinh của bệnh viện Nhi Đồng 1gồm 6 người đã sẵn sàng. Lúc 11g15 phút, BS CKII Trần Ngọc Hải - Giám đốc bệnh viện Từ Dũ trực tiếp tiến hành mổ lấy thai sau 5 phút 1 em bé Trai cân nặng 3100g chào đời.

Sau sinh, bé thở và khóc được nhưng da tím tái, nhịp tim bé chậm 52 lần/phút và sau 1 phút thì bé ngưng thở. Do đó, bé được kíp hồi sức sơ sinh của Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi đồng 1 hồi sức tích cực ngay lập tức, đặt nội khí quản giúp thở cho bé và chuẩn bị phương án can thiệp đặt máy tạo nhịp tại chỗ cấp cứu.

Sau khi lập đường truyền tĩnh mạch, dưới hướng dẫn của siêu âm, bác sĩ tiến hành chích tĩnh mạch cảnh trong bên trái, luồn Sheath 5f đi dần vào buồng thất phải, sau đó luồn dây điện cực vào buồng thất phải. Cuối cùng nối dây điện cực vào máy tạo nhịp và điều chỉnh tần số nhịp tim phù hợp. Đây là phương pháp đặt máy tạo nhịp nội tâm mạch tạm thời xử trí cấp cứu để cứu sống những trường hợp khẩn cấp.

Sau khi đặt xong máy tạo nhịp thành công, sinh hiệu bé ổn định, siêu âm lại xác định vị trí máy tạo nhịp chính xác trong buồng tim, kiểm tra nồng độ Oxy trong máu đạt ngưỡng, nhịp tim tăng lên 140 lần/phút, bé tiếp tục được theo dõi 30 phút thấy tình trạng ổn định nên được chuyển về bệnh viện Nhi Đồng 1 theo dõi thêm. Sau 24 giờ can thiệp hiện tại tình trạng của bé rất ổn định, bé tự thở khí trời mà không cần bất kỳ sự trợ giúp nào cả. 

Về tình trạng sức khỏe của mẹ cũng rất tốt, vết mổ khô, không sốt. Chị A có thể vận động đi lại, ăn uống khá tốt. 

Với sự phối hợp nhịp nhàng vô cùng ăn ý giữa bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi Đồng 1 một lần nữa cứu sống thành công một trường hợp bé bị bệnh tim block nhĩ thất độ 3 do mẹ có bệnh lý lupus. 

Xin chúc mừng gia đình chị A vượt cạn thành công được mẹ tròn con vuông mặc dù trải qua hành trình bao gian nan, đầy gam go thử thách. Chúc cho tất cả các mẹ bầu thật nhiều sức khỏe và chuẩn bị đón con yêu chào đời thật an toàn nhé.