Thai trứng xâm lấn
Ths. Bs. Nguyễn Hoàng Lam
Khoa Ung Bướu Phụ Khoa
Thai trứng là gì?
Thai nhi bình thường sẽ do 1 noãn bình thường kết hợp với 1 tinh trùng bình thường tạo nên. Thai trứng được tạo ra từ:
- 1 noãn bất thường (noãn không có nhân hoặc nhân không hoạt động) thụ tinh với 1 hoặc 2 tinh trùng cùng lúc (thai trứng toàn phần).
- 1 noãn bình thường thụ tinh với 2 tinh trùng cùng lúc hoặc 1 tinh trùng tự nhân đôi (thai trứng bán phần).
Trong thai trứng các tế bào nhau thai sẽ phù nề, thoái hóa thành những bọc nước, kích thước từ 1mm đến vài chục mm (1-30mm).
Thai trứng xâm lấn là gì?
Thông thường, mô thai trứng sẽ nằm trong lòng tử cung và được xem là lành tính. Tuy nhiên, có khoảng 5-10% trường hợp mô thai trứng sẽ ăn lấn vào trong cơ tử cung gọi là thai trứng xâm lấn và được xem là bệnh ác tính. Biến chứng của bệnh này là thai trứng sẽ ăn thủng tử cung gây chảy máu trong ổ bụng hoặc sẽ di căn xa tạo thành những khối u ác tính. Những nơi mô thai trứng thường di căn đến là âm đạo, phổi,...
Điều trị thai trứng xâm lấn như thế nào?
Nguyên tắc chung là lấy tối đa mô trứng ra khỏi cơ thể, sau đó kết hợp với điều trị hóa chất để diệt trừ mô thai trứng có tính chất ác tính.
Việc lấy mô trứng ra khỏi cơ thể có thể dùng thủ thuật hút lòng tử cung hoặc phẫu thuật xẻ cơ tử cung để lấy khối mô trứng đối với các trường hợp còn nhu cầu sinh con, được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa có kinh nghiệm. Phẫu thuật cắt tử cung được chỉ định nếu bệnh nhân đã lớn tuổi (≥ 40 tuổi) và đủ con (có ≥ 2 con); hoặc các biến chứng ăn lấn rộng vào tử cung gây chảy máu nặng; hoặc điều trị hóa chất không hiệu quả.
Hóa chất sử dụng đầu tiên thông thường là Methotrexate kết hợp Folinic Acid. Nếu hóa chất này bị kháng thuốc trong quá trình trị liệu sẽ chuyển sang kết hợp nhiều loại hóa chất với nhau như các thuốc EMA-CO, EMA-EP,...
Thai trứng xâm lấn là bệnh ác tính, được điều trị như bệnh lý ung thư, người bệnh cần trở lại bệnh viện nhiều lần để hoàn tất quá trình điều trị. Bệnh nhân sẽ được xuất viện khi xét nghiệm beta hCG trong máu trở về bình thường. Sau xuất viện bệnh nhân cần theo dõi định kỳ beta hCG ít nhất 1 năm sau đó để phát hiện sớm các trường hợp tái phát hoặc di căn xa.
Bệnh tái phát hoặc di căn xa có thể nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy việc tuân thủ điều trị và theo dõi sau điều trị đối với bệnh nhân thai trứng xâm lấn là hết sức cần thiết.
Tài liệu tham khảo:
1. Gestational trophoblastic disease: Pathology, Rebecca NBaergen, MD, UpToDate , Mar 19, 2017.
2. Gestational trophoblastic neoplasia: Epidemiology, clinical features, diagnosis, staging, and risk stratification – UpToDate , Ross S
Berkowitz, MD, Sep 07, 2017
Chảy máu tử cung bất thường tuổi dậy thì là tên mà các bác sĩ sử dụng để mô tả khi có điều gì đó không ổn xảy ra với chu kỳ kinh nguyệt của một cô gái trong độ tuổi dậy thì (từ 10 đến 19 tuổi – theo WHO). Các bác sĩ đôi khi còn gọi là "chảy máu tử cung do rối loạn chức năng". Trong phần lớn trường hợp, chảy máu tử cung bất thường tuổi dậy thì không phải là điều đáng lo ngại.
Hội chứng buồng trứng đa nang là một rối loạn nội tiết và chuyển hóa toàn thân, đặc trưng bởi một vài hoặc nhiều triệu chứng như rậm lông, mụn trứng cá, hói đầu ở phụ nữ trưởng thành, rối loạn kinh nguyệt và buồng trứng đa nang. Hội chứng này ảnh hưởng đến khoảng 5-18% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Nguyên nhân gây bệnh chưa rõ ràng, có thể là do kết hợp của các yếu tố di truyền và môi trường sống. Sinh lý bệnh khá phức tạp, đến nay vẫn chưa được hiểu rõ. Hội chứng này gây nên nhiều vấn đề sức khỏe lâu dài cho người phụ nữ, đáng lưu ý là vô sinh và tăng nguy cơ bệnh tim mạch, đái tháo đường.
Teo âm đạo là khi thành âm đạo trở nên mỏng, khô và dễ bị viêm. Điều này xảy ra khi cơ thể bạn tạo ra ít estrogen hơn, chẳng hạn như thời kỳ trong và sau mãn kinh.
Xuất huyết giữa chu kỳ là hiện tượng chảy máu âm đạo giữa chu kỳ kinh nguyệt, thậm chí khi đang mang thai.
Vách ngăn âm đạo là một bất thường ở âm đạo: có một màng ngăn phân chia bên trong âm đạo. Phụ nữ có vách ngăn âm đạo có thể mắc các dị tật khác bên trong cơ thể bao gồm như dị tật về tử cung và buồng trứng, thận, hậu môn trực tràng…
Trước đây, thai bám sẹo mổ lấy thai là một bệnh hiếm gặp nhưng gây nên những hậu quả rất nặng nề cho người phụ nữ, thậm chí là mất khả năng sinh sản trong tương lai. Những năm gần đây, cùng với sự gia tăng tỉ lệ mổ lấy thai, số trường hợp bị thai bám sẹo mổ cũng tăng lên đáng kể. Áp dụng rộng rãi siêu âm ngả âm đạo để đánh giá các thai kỳ sớm đã góp phần giúp chẩn đoán sớm bệnh lý này, nhờ vậy giảm các rủi ro khi điều trị.
