Ngày 06/06/2024

Phương pháp tránh thai an toàn cho phụ nữ sau sinh

    Tầm quan trọng của tránh thai sau sinh:

    Theo khuyến cáo của nhiều chuyên gia, bạn nên ngừa thai ít nhất 18 tháng sau sinh để cơ thể có được sự hồi phục tốt nhất cả về thể chất lẫn tinh thần trước khi mang thai lại. Do đó lựa chọn 1 biện pháp ngừa thai là một trong những vấn đề người phụ nữ cần quan tâm sau sinh. Tránh thai đúng cách và đúng thời điểm sẽ giúp chúng ta tránh được mang thai ngoài ý muốn.

    Thời điểm nào cần chú ý sử dụng biện pháp tránh thai?

    Cần lưu ý rằng ngay sau sinh 6 tuần, cơ thể người phụ nữ đã có khả năng rụng trứng và thụ thai. Bạn có khả năng thụ thai ngay cả khi chưa có kinh nguyệt, tức là thụ thai ở kỳ rụng trứng đầu tiên sau sinh.

    Do đó, ngay khi bắt đầu có quan hệ và dù chưa có hành kinh lại sau sinh thì người phụ nữ vẫn cần dùng biện pháp ngừa thai để tránh mang thai ngoài ý muốn.

    Khi lựa chọn một biện pháp tránh thai sau sinh, bạn nên cân nhắc đến các vấn đề:

    1. Thời điểm áp dụng: Có một số phương pháp tránh thai có thể áp dụng ngay sau sinh như cấy que
    2. Nuôi con bằng sữa mẹ: Nếu có, bạn cần lựa chọn phương pháp không gây ảnh hưởng đến sữa mẹ.
    3. Hiệu quả ngừa thai: Hầu hết các phương pháp ngừa thai như cấy que, đặt vòng, thuốc ngừa thai uống hàng ngày hoặc thuốc tiêm ngừa thai đều có hiệu quả ngừa thai cao. Trong khi các biện pháp rào chắn như bao cao su sẽ có hiệu quả thấp hơn, phụ thuộc vào cách sử dụng đúng hay không. Hiệu quả ngừa thai rất thấp với các biện pháp như tránh ngày phóng noãn, xuất tinh ngoài hoặc uống thuốc tránh thai khẩn cấp.

     

     

     

    Một vài phương pháp ngừa thai bạn có thể lựa chọn sau sinh:

    1. Que cấy ngừa thai:

    Là phương pháp ngừa thai tạm thời có hiệu quả cao nhất cho đến hiện tại.

    Đây là một dụng cụ dạng que, chứa nội tiết, được cấy dưới da và có tác dụng ngừa thai trong 3-5 năm.

    Đây là một phương pháp tránh thai có hiệu quả cao nhất, an toàn và rất phù hợp cho phụ nữ đang cho con bú. Với khá nhiều ưu điểm như:

    • Cách tiến hành cấy que hoặc rút que rất đơn giản và nhanh chóng.
    • Có hiệu quả kéo dài 3-5 năm.
    • Có thể tháo que bất kỳ lúc nào nếu muốn mang thai lại.
    • Khả năng sinh sản hoàn toàn khôi phục như bình thường sau khi tháo que.

    2. Đặt vòng tránh thai:

    Phương pháp này sử dụng một dụng cụ dạng chữ T đặt vào lòng tử cung nhằm mục đích ngừa thai. Hiện nay vòng tránh thai dạng chữ T chứa đồng là loại thường được sử dụng nhất và có tác dụng ngừa thai trong khoảng 10 năm. Đây là một phương pháp ngừa thai tạm thời có hiệu quả cao với ưu điểm là chi phí thấp và dễ sử dụng.

    3. Thuốc uống ngừa thai hàng ngày:

    - Nếu bạn đang cho con bú, Thuốc ngừa thai chỉ chứa progestin sẽ phù hợp với bạn do Progestin không ảnh hưởng đến sự sản xuất sữa mẹ. Có thể bắt đầu uống ngay sau sinh. Hiệu quả ngừa thai khá cao nếu bạn uống thuốc đúng giờ và đều đặn hàng ngày. Phương pháp này sẽ không phù hợp với những mẹ hay quên uống thuốc.

    4. Thuốc tiêm tránh thai (DMPA):

    Thuốc tránh thai dạng tiêm, Mỗi liều tiêm DMPA sẽ có tác dụng ngừa thai trong 3 tháng. Phương pháp này cũng có hiệu quả tương đối cao, tuy nhiêu cần lưu ý về tác dụng phụ của thuốc như hành kinh không đều, đau đầu, tăng cân, cũng như nguy cơ về bệnh lý loãng xương và tim mạch.

    5. Bao cao su nam: là phương pháp ngừa thai rào chắn thường được sử dụng tại Việt Nam. Bên cạnh tác dụng ngừa thai, bao cao su có thể giúp phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu, clamydia, giang mai, HIV... Tuy nhiên hiệu quả tránh thai phụ thuộc nhiều vào cách sử dụng có đúng cách hay không. Do đó, khi so sánh với các phương pháp trên thì hiệu quả sẽ thấp hơn một chút.

    6. Cho con bú vô kinh: Là một phương pháp ngừa thai tạm thời dựa trên cơ chế không rụng trứng tự nhiên của cơ thể khi người phụ nữ cho con bú sữa mẹ hoàn toàn. Đây là một phương pháp tránh thai tự nhiên, không tốn kém, không có nguy cơ cho sức khỏe người mẹ cũng như không có tác dụng phụ. Tuy nhiên, phương pháp này cần có yêu cầu khắt khe về tần suất và thời gian cho con bú. Bạn phải nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn, thời gian giữa 2 cữ bú sữa mẹ không dài quá 4 giờ vào ban ngày và 6 giờ vào buổi tối. Phương pháp này chỉ có hiệu quả trong 6 tháng đầu sau sinh, sau 6 tháng bạn cần áp dụng một biện pháp ngừa thai khác.

    7. Triệt sản (thắt ống dẫn trứng hoặc thắt ống dẫn tinh): Đây là một phương pháp ngừa thai vĩnh viễn, có hiệu quả ngừa thai cao. Bạn có thể lựa chọn triệt sản nếu vợ chồng không có kế hoạch sinh thêm con trong tương lai. Với triệt sản nữ, bạn có thể thực hiện thắt ống dẫn trứng trong khi mổ lấy thai hoặc sau sinh.

    Tóm lại: Ngừa thai sau sinh cần lưu ý đến các yếu tố cho con bú và hiệu quả tránh thai. Trong đó que cấy tránh thai là biện pháp ngừa thai tạm thời có hiệu quả cao nhất trong thời gian dài và phù hợp với phụ nữ cho con bú.

    Nội dung này do Bệnh viện Từ Dũ thực hiện với sự tài trợ của Gigamed cho mục đích nâng cao ý thức cộng đồng.


     

    ThS. BS. Lê Võ Minh Hương

    Kết nối với Bệnh viện Từ Dũ