Cử động thai và những điều cần biết

ThS.BS Hồng Thành Tài Khoa Cấp cứu chống độc

 

Đếm cử động thai là một trong những hành động cần thiết của mẹ để theo dõi sức khỏe thai nhi. Bạn có thể được nghe nói đến nhiều cách đếm cử động thai. Dưới đây là một trong những hướng dẫn chuẩn theo RCOG-Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoàng gia Anh, được Thạc sĩ- Bác sĩ Hồng Thành Tài- khoa Cấp Cứu- Bệnh viện Từ Dũ lược dịch.

Thông tin này dành cho bạn để hiểu thêm về chuyển động của bé trong khi mang thai. Nó sẽ hữu ít nếu bạn lo lắng cho con bạn không cử động nhiều như bình thường hoặc bạn cảm thấy cử động của bé thay đổi.

Cử động thai bình thường trong thai kỳ như thế nào?

Hầu hết phụ nữ cảm nhận được cử động thai lần đầu tiên vào tuần 18 – 20 của thai kỳ. Tuy nhiên, nếu bạn lần đầu tiên mang thai bạn có thể không nhận thức được cử động thai cho đến khi lớn hơn 20 tuần. Nếu là con rạ, bạn có thể cảm nhận được cử động thai sớm hơn. Các  cử động này có thể như 1 cú đá, rung động, cảm giác sột soạt hoặc xoay mình.

Khi thai nhi phát triển, cả số lượng và loại chuyển động sẽ thay đổi theo mô hình hoạt động của thai nhi. Thông thường, buổi chiều và tối là lúc hoạt động cao điểm của thai. Trong cả ngày và đêm, thai nhi ngủ là chủ yếu, thường kéo dài 20 – 40 phút, hiếm khi kéo dài quá 90 phút. Bé không chuyển động khi ngủ.

Số lượng cử động thai tăng lên cho đến 32 tuần, sau đó số cử động thai ổnđịnh, mặc dù loại chuyển động có thể thay đổi khi gần đến ngày sinh. Thông thường, bạn có thể không cảm nhận được cử động thai khi bận rộn hoặc làm việc tập trung. Điều quan trọng là bạn nên cố gắng cảm nhận cử động của bé ngay cả trong thời điểm bạn làm việc. Bé của bạn sẽ cử động nhiều hơn trong quá trình chuyển dạ.

Tại sao các cử động của thai nhi lại quan trọng?

 Trong suốt thai kỳ, các cử động của bé sẽ mang lại cho mẹ sự an tâm về sức khỏe thai nhi. Nếu bạn cảm thấy thai nhi cử động ít hơn bình thường hoặc thay đổi nhịp điệu cử động, đó có thể là dấu hiệu đầu tiên bé không khỏe. Bạn nên liên hệ với bác sĩ sản khoa ngay để được đánh giá và kiểm tra sức khỏe thai nhi.

Bao nhiêu cử động thai là đủ?

Không có ghi nhận bao nhiêu cử động thai là bình thường. Trong thời gian mang thai của bạn, bạn phải cảm nhận được mô hình chuyển động của bé. Giảm hoặc thay đổi cử động thai so với bình thường mới là điều quan trọng.

Những yếu tố ảnh hưởng đến cảm nhận cử động thai?

Bạn ít có khả năng cảm nhận cử động thai khi đang bận rộn hoặc làm việc

Nếu nhau thai bám phía mặt trước tử cung cũng sẽ làm bạn khó cảm nhận được cử động thai

Ngôi thai nhi không ảnh hưởng đến cử động thai. Nếu lưng thai nhi quay ra trước bụng thì bạn sẽ khó cảm nhận hơn khi lưng thai nhi quay về phía lưng bạn.

Những nguyên nhân có thể làm bé ít cử động?

Một số loại thuốc an thần hay giảm đau có thể đi qua nhau thai làm bé của bạn cử động ít hơn. Rượu và thuốc lá cũng có thể ảnh hưởng đến cử động của bé. Trong một số trường hợp, bé cử động ít là do bé thực sự không khỏe

Bạn có nên sử dụng biểu đồ để đếm chuyển động của thai không?

Không có đủ bằng chứng khuyến cáo để bạn theo dõi cử động thai thường quy bằng cách lập biểu đồ theo dõi. Điều quan trọng là bạn nên cảm nhận cách chuyển động riêng của bé trong suốt thai kỳ, đến cơ sở y tế ngay khi thấy chuyển động thai ít hơn bình thường

Nếu bạn không chắc về những cử động thai thì sao?

Nếu bạn không chắc về chuyển động bé có bị giảm hay không, bạn nên nằm nghiêng trái và tập trung đếm chuyển động của bé trong 2 giờ tiếp theo. Nếu không cảm nhân thấy lớn hơn 10 chuyển động riêng biệt thì:

-          Nếu thai nhỏ hơn 28 tuần:

• Hầu hết phụ nữ cảm nhận được cử động thai lần đầu tiên vào tuần 18 – 20 của thai kỳ. Nếu sau 24 tuần bạn chưa cảm nhận được cử động của bé bạn nên đến cơ sở y tế kiểm tra.

-          Nếu thai lớn hơn 28 tuần:

• Bạn phải đến ngay cơ sở y tế ngay lập tức để kiểm tra nhịp tim thai. Tại cơ sở y tế, nhịp tim thai của con bạn sẽ được kiểm tra tim thai ít nhất 20 phút, điều này sẽ đảm bảo tính an toàn cho con bạn. Nhịp tim thai sẽ tăng khi bé chuyển động. Siêu âm kiểm tra sự phát triển của bé, cũng như lượng nước ối xung quang bé.

Những kết quả kiểm tra sức khỏe thai nhi có thể kết luận tình trạng sức khỏe tốt.  Hầu hết các phụ nữ trải qua giảm cử động thai đều tiếp tục sinh con khỏe mạnh.

Nếu có bất kỳ bất thường nào về sức khỏe thai, bác sĩ sẽ thảo luận với bạn về điều này. Trong 1 số trường hợp, bạn  có thể được tư vấn chấm dứt thai kỳ sớm để an toàn cho bé hơn, điều này còn phụ thuộc vào tuổi thai của con bạn.

Bạn nên làm gì nếu cử động thai giảm 1 lần nữa?

Liên hệ ngay với bác sĩ sản khoa.

TÀI LIỆU THAM KHẢO:
www.rcog.org.uk/womens-health/clinical-guidance/reduced-fetalmovements-green-top-57.

www.rcog.org.uk/womens-health/patientinformation/medical-terms-explained.