Nguy cơ tự kỷ ở trẻ có liên quan đến suy giáp trạng ở mẹ
ThS.BS. Trần Thị Liên Hương (dịch)
P. Kế hoạch tổng hợp - BV Từ Dũ
Nghiên cứu mới cho thấy thai phụ có nồng độ hormon giáp trạng trong máu thấp ở giai đoạn đầu thai kỳ có nguy cơ sinh con mắc tự kỷ tăng gấp 4 lần bình thường.
Theo các nhà nghiên cứu từ Viện Thần kinh Houston: “Chúng tôi đã tìm thấy mối liên hệ giữa tình trạng suy giảm nồng độ hormon giáp trong máu mẹ ở giai đoạn đầu thai kỳ và những triệu chứng tự kỷ ở con của họ”.
Theo BS. Gustavo Román, ngày càng có nhiều bằng chứng rõ ràng cho thấy trong hầu hết các trường hợp, tự kỷ được gây ra bởi các yếu tố môi trường chứ không phải di truyền. Điều đó mang lại niềm hy vọng có thể phòng ngừa chứng bệnh này.
Nghiên cứu này được đăng online trên Annals of Neurology vào ngày 13 tháng 8.
Liệu có thể phòng ngừa?
Trong một tổng quan y văn xuất bản năm 2007 trên Journal of the Neurological Sciences, BS. Román trình bày một trường hợp khiến ông tin rằng tình trạng tự kỷ gia tăng có thể do chế độ ăn ít iode và/hoặc tiếp xúc các chất độc có thể ảnh hưởng đến chức năng bình thường của tuyến giáp.
Trong một nghiên cứu đoàn hệ tiến cứu trên đối tượng mẹ và bé bắt đầu ở thời điểm trước sinh từ 2002 đến 2006 tại Rotterdam, người ta nhận thấy có mối liên hệ giữa tình trạng suy giáp ở mẹ và chứng tự kỷ ở con.
Ở tuổi thai trung bình là 13.4 tuần, 5100 thai phụ được kiểm tra chức năng tuyến giáp. 136 phụ nữ trong số này có tình trạng suy giảm nặng hormon giáp với nồng độ fT4 dưới percentile thứ 5 so với bình thường.
6 năm sau, cha mẹ bé thông báo cho nhóm nghiên cứu các biểu hiện cư xử và cảm xúc của 4039 trẻ thông qua thang điểm PDP (Pervasive Developmental Problems) và/hoặc thang điểm SRS (Social Responsiveness Scale).
80 trẻ (2.0%) có biểu hiện nghi ngờ tự kỷ với điểm PDP lớn hơn percentile thứ 98 và điểm SRS nằm trong nhóm 5% có điểm cao nhất. Tỷ lệ này phù hợp với tỷ lệ các rối loạn tự kỷ theo ASDs của Hà Lan.
Sau khi kiểm soát các yếu tố ảnh hưởng đến mẹ và đặc tính riêng của bé, các nhà nghiên cứu thấy rằng tình trạng suy giảm hormon giáp nặng trong máu mẹ thời gian đầu thai kỳ làm gia tăng gấp 4 lần nguy cơ sinh ra một em bé mắc tự kỷ (OR hiệu chỉnh 3.89; khoảng tin cậy 95% 1.83 – 8.20; p< 0.001).
Cho đến năm 6 tuổi, trẻ có mẹ giảm nặng nồng độ hormon giáp trong máu có điểm PDP đánh giá rối loạn tự kỷ cao hơn bình thường; sử dụng thang điểm SRS cũng cho kết quả tương tự.
“Mặc dù những kết quả này chưa thể khẳng định nguyên nhân gây tự kỷ nhưng cũng gợi ý rằng thiểu năng giáp có thể dẫn đến các triệu chứng tự kỷ ở trẻ”, theo các nhà nghiên cứu.
Giả thuyết đáng được nghiên cứu
Theo Medscape Medical News, tiến sĩ Marie Lynn Miranda, Hiệu trưởng trường Đại học Michigan về Tài nguyên thiên nhiên và Môi trường, người không liên quan đến nghiên cứu cho rằng “Đây là một nghiên cứu thú vị, đưa ra một hướng mới đáng khai thác trong tương lai. Bước quan trọng tiếp theo là thiết kế nghiên cứu nhằm tìm ra nguyên nhân, hơn là chỉ tìm mối liên hệ”.
BS Román và đồng nghiệp nhấn mạnh rằng những kết quả thu được góp phần làm rõ dịch tễ học, cơ chế sinh học và các dữ liệu thực nghiệm của chứng tự kỷ.
Theo Medscape Medical News, “Hormon giáp đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong thai kỳ” và thiểu năng giáp ở mẹ gây ra các biến chứng trên thai kỳ, bao gồm băng huyết sau sinh, nhau bong non và sinh non, ngoài ra có thể làm tăng nguy cơ gây tự kỷ ở trẻ.
Một bài báo xuất bản năm 2011 trong tờ Autism Research cho thấy trẻ sơ sinh ra đời với nồng độ fT4 thấp sẽ gia tăng nguy cơ mắc tự kỷ.
Nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng tình trạng thiếu hormon giáp trong giai đoạn phát triển quan trọng của não thai sẽ gây ra chậm phát triển tinh thần và trí tuệ, điếc, đồng thời cũng liên quan đến các hệ quả khác trên sự phát triển thần kinh như bại não. Có thể nồng độ hormon giáp thấp trong máu mẹ suốt thai kỳ đã làm thay đổi quá trình di chuyển của các neuron trong giai đoạn phát triển não.
Theo BS. Román, tiếp theo cần tiến hành các nghiên cứu can thiệp. “Chúng ta nên đo nồng độ iode trong nước tiểu và đánh giá chức năng giáp trạng trên một quần thể rộng lớn phụ nữ mang thai những tháng đầu. Sau đó, phải cải thiện tình trạng thiểu năng giáp, nếu có, và cung cấp các loại vitamin đồng thời với bổ sung iode. Nếu số trường hợp tự kỷ nhờ vậy mà giảm đáng kể, chúng ta có thể kết luận rằng chức năng giáp đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong vấn đề này”.
Nguồn:
Ann Neurol. Published online August 13, 2013.
http://www.medscape.com/viewarticle/809718?nlid=32829_1561&src=wnl_edit_medn_obgy&spon=16
Xác định chính xác ngày dự sinh rất quan trọng vì ngày dự sinh là một cột mốc giúp tính toán tuổi thai và là căn cứ để đánh giá sự phát triển bình thường hay bất thường của thai nhi trong suốt quá trình khám thai. Khám thai ở 3 tháng đầu là thời điểm tốt nhất để xác định đúng ngày dự sinh.
Táo bón là tình trạng phổ biến, ảnh hưởng đến 15 - 30 % dân số và thường gặp ở phụ nữ hơn là nam giới [4]. Có đến 40% phụ nữ mang thai phàn nàn về các triệu chứng táo bón [3].
Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA) khuyến cáo tránh dùng metformin ở những bệnh nhân tăng huyết áp, tiền sản giật hoặc có nguy cơ thai nhi hạn chế tăng trưởng trong tử cung vì metformin ức chế hô hấp của ty thể, điều này có thể ảnh hưởng bất lợi đến chức năng, sự tăng trưởng hoặc sự biệt hóa của các mô bào thai hoặc nhau thai.
Nguyên nhân gây đau đầu ở phụ nữ khi mang thai và sau sinh có thể là cơn đau đầu nguyên phát như chứng đau nửa đầu, do căng thẳng, hoặc nhức đầu từng đợt.
Xuất huyết do phôi làm tổ là tình trạng ra huyết âm đạo vào ngày thứ 10-14 sau thụ thai. Thông thường, rụng trứng xảy ra vào ngày 14 của chu kỳ kinh (với các chu kỳ kinh đều 28 ngày).
