Sặc ở trẻ nhỏ
Khoa Hậu phẫu – BV Từ Dũ
Sặc và tai biến:
Sặc là một cấp cứu tối cấp có thể đe dọa tính mạng của trẻ, thường gặp từ lúc mới sinh đến 1 tuổi.
Đặt bé không đúng tư thế khi ăn, uống bé sẽ bị trớ hoặc trào ngược gây Sặc do nắp thanh quản và thần kinh thực vật phát triển chưa hoàn chỉnh.
Trẻ có thể bị sặc sữa, sặc nước, sặc thức ăn, sặc chất trào ngược, hoặc sặc dịch dạ dày.
Khi sặc, bé có phản xạ hít hơi để khóc to. Điều này làm các chất ọc bị hít sâu vào khí quản hoặc phế quản gây ngạt thở, tím tái. Cấp cứu không kịp thời có thể đột tử (chết).
Các tư thế sai khi ăn uống dễ gây sặc
- Nằm cho bú hoặc kê bình sữa vào gối cho bé tự bú.
- Nằm cho uống nước, nằm ngữa uống nước khi bé bị nấc.
- Đặt bé nằm gối lõm khi mới sinh hoặc sau khi bú no làm bé luôn ở tư thế ngữa đầu, không tự xoay đầu.
- Bó chặt bé, chèn cứng bé.
- Đút bé ăn, bú khi bé đang khóc.
Tư thế đúng
- Đặt bé nằm trên khăn lông dày to gấp làm 8 lớp, kê khăn từ vai bé trở lên, đầu bé nghiêng sang 1 bên.
- Không quấn chặt bé, giữ ấm bé bằng khăn dày đắp ngang bụng đến chân.
- Đặt bé nằm đầu cao hơn thân
- Bế bé ngồi khi cho bé bú, ăn, hoặc uống nước.
- Không đút ép bé ăn, bú khi bé đang khóc.
- Sau khi bé bú xong, giữ đầu bé bé cao giúp bé ợ hơi.
- Mẹ nằm gần bé, mặt hướng về bé để quan sát bé
Cấp cứu khi bé sặc
-
- Cấp cứu và gọi cấp cứu ngay
- Vỗ lưng
- Hút miệng mũi.
Trẻ nhỏ đôi khi có biểu hiện biếng ăn và kén ăn. Thực tế có khoảng 25% đến 35% trẻ ở lứa tuổi chập chững biết đi và lứa tuổi mẫu giáo được cha mẹ cho là kén ăn hoặc khảnh ăn. Tuy nhiên, đa số những trẻ này đều có cảm giác ngon miệng phù hợp với lứa tuổi và đều phát triển bình thường. Vì vậy cần giúp gia đình và người chăm sóc trẻ thực hành cho trẻ ăn hiệu quả.
Ăn bổ sung (hay chúng ta thường gọi là ăn dặm) là cho trẻ ăn thêm các thức ăn giàu năng lượng và chất dinh dưỡng khác ngoài sữa mẹ dưới dạng mềm hoặc đặc.
Giai đoạn ăn bổ sung là giai đoạn từ 6 đến 24 tháng tuổi. Ngoài bú mẹ trẻ cần ăn bổ sung.
Từ 6 tháng tuổi trở đi, mặc dù sữa mẹ vẫn đóng vai trò rất quan trọng cung cấp năng lượng và các chất dinh dưỡng cho trẻ, nhưng không thể đáp ứng đủ tổng mức năng lượng cần cho sự phát triển của trẻ, vì vậy ngoài sữa mẹ cần cho trẻ ăn bổ sung.
- Nhiều chất dinh dưỡng hoàn hảo
- Được hấp thu dễ, sử dụng có hiệu quả cao.
- Bảo vệ trẻ chống lại nhễm khuẩn.
- Giúp trẻ thông minh hơn so với ăn bằng sữa nhân tạo.
- Chi phí its tốn kém hơn nuôi trẻ ăn bằng sữa nhân tạo.
Nhiều bé sinh non vì nhiều lý do, thế nhưng sau khi sinh ra các bé đều phải bắt đầu một cuộc chiến mới, cuộc chiến này có khi sẽ rất nhẹ nhàng có khi cũng rất khốc liệt tùy vào tuổi thai và những vấn đề đi kèm của bé để giành lấy sự sống cho mình.
Đối với các trường hợp sinh non, sữa mẹ là nguồn thức ăn và cũng được xem như là liều thuốc để giúp các bé này có thể vượt qua được các biến chứng của trẻ sinh non như: viêm phổi, viêm ruột, thủng tạng rỗng, nhiễm trùng huyết…
Bà mẹ khi mang t hai phải được ăn uống đầy đủ để tránh tình trạng suy dinh dưỡng bào thai và chuẩn bị có đủ sữa cho trẻ ngay từ những ngày đầu tiên