Ngày 01/02/2012

Những viên thuốc làm thay đổi thế giới

Giống mọi sản phẩm của nền văn minh, viên thuốc cũng dẫn đến tác dụng tích cực và tiêu cực, thậm chí gây ra những tranh cãi gay gắt. Mặc dù vậy, không thể phủ nhận rằng nhiều viên thuốc đã tạo nên cuộc cách mạng trong y học và xã hội, được tôn vinh là “thần dược” đối với sự sống, “vị cứu tinh” đối với linh hồn của nhân loại.

Viên prozac

Những người chữa trị cảm giác thất vọng và hoang mang bằng sự trợ giúp của tân dược đã trưởng thành nhờ prozac - viên thuốc được mệnh danh là “viên thuốc yêu đời”.

Hơn 20 năm trước, vào năm 1987, prozac (biệt dược của Hãng Lilly - Mỹ - tên gốc là fluoxetin) xuất hiện trong các hiệu thuốc và lập tức khiến giới truyền thông xôn xao bởi nó được kỳ vọng sẽ tạo ra một bước tiến vượt bậc trong điều trị bệnh trầm cảm. Quả thật, chỉ sau đó ít lâu, prozac đã trở thành loại thuốc thông dụng với 54 triệu “tín đồ” trên thế giới tin dùng.

Viên aspirin

Đây là nguyên tố tổng hợp đầu tiên được đưa vào điều trị bệnh tật của con người. Đã trải qua hơn 100 năm song aspirin vẫn đang tìm cho mình những ứng dụng và thành công mới.

Acid acetyloxalicit được đặt tên là aspirin do nhà hoá học người Đức Felix Hoffman thuộc hãng dược phẩm Bayer của Đức điều chế vào năm 1897. Hoffmann nghiên cứu nó với ý tưởng giúp bố mình chiến thắng những cơn đau do bệnh thấp khớp gây nên và không ngờ nó lại trở thành một trong những viên thuốc nhân tạo ra đời sớm nhất trên thế giới.
Aspirin được đăng ký bản quyền năm 1899 và sau đó đã được xếp vào hạng viên thuốc giảm đau nổi tiếng nhất và tuyệt vời nhất của thế kỷ XX. Sự kiện tìm ra viên thuốc aspirin cũng đã đi vào sách kỷ lục Guinness từ năm 1950. Năm 1969, aspirin đã được các nhà du hành vũ trụ Mỹ đưa lên mặt trăng bằng phi thuyền Apollo.
Hiện aspirin là loại thuốc được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới. Mỗi năm có khoảng hơn 100 tỉ viên thuốc được tiêu thụ. Ngoài tác dụng giảm đau, người ta cũng nhanh chóng nhận ra rằng, aspirin còn có tác dụng giảm hiện tượng đông máu, ngăn cản nguy cơ nhồi máu cơ tim, giảm thiểu sưng tấy. Vì thế aspirin ngày nay được dùng để chữa trị rất nhiều bệnh tật, từ sốt và viêm khớp cho đến phòng chống nhồi máu cơ tim, đột quỵ và tâm thần phân liệt…
Sự kỳ lạ của nó ẩn giấu ở chỗ: từ lúc lưu hành, không ai biết về cơ chế hoạt động của nó. Mãi đến những năm 1970, GS. John Robert Vane mới khám phá ra điều đó và ông đã được trao giải Nobel. Ngoài ra, một số bác sĩ điều trị còn nhận thấy aspirin có tác dụng chống ung thư. Tuy nhiên chưa ai biết tại sao. Cơ chế này còn đang chờ được khám phá.
Aspirin là loại thuốc được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới hiện nay.

Viên viagra

 

Nhà bác học vĩ đại nhất mọi thời đại Leonardo de Vinci đã nắm bắt chính xác nỗi đau không chỉ riêng giới mày râu: “Dụng cụ sung sướng đàn ông không phải lúc nào cũng ngoan ngoãn nghe theo mệnh lệnh thân chủ”. Trên thế giới tối thiểu có khoảng 150 triệu đàn ông là nạn nhân của tình trạng liệt dương. Tấn bi kịch diễn ra suốt nhiều thế kỷ và không có gì thay đổi cho đến khi có sự xuất hiện của “thần dược” viagra vào những năm cuối cùng của thế kỷ 20.

Ngay sau khi được Cơ quan Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chính thức cho phép lưu hành vào ngày 27/3/1998, viên thuốc màu xanh da trời với hợp chất chính có tên sildenafil do Tập đoàn Pfizer sản xuất đã nhanh chóng tạo nên một làn sóng "cuồng viagra" trên toàn thế giới. Nó trở thành “vị cứu tinh” của hàng chục triệu đàn ông, làm thay đổi hẳn cuộc sống “tràn trề bất lực” mà họ phải chịu đựng bấy lâu.
Cơ chế tác dụng trị liệu của viagra đã được hai nhà hóa học Louis J. Ignarro và Furchgott đoạt giải Nobel Y học năm 1998 giải thích là do sự giãn của các tế bào cơ trơn trên các động mạch của dương vật do tác dụng của NO qua một chuỗi phản ứng hóa học và viagra làm gia tăng lượng NO trong huyết tương nên nó gây ra hiện tượng cương dương vật.

Viên tránh thai

Nhờ viên thuốc này mà loài người đã tách rời được sinh hoạt tình dục với hoạt động tái sản xuất nòi giống. Nếu không có viên thuốc này có lẽ trái đất đã không còn chỗ để con người đặt chân.

Cha đẻ của viên tránh thai là nhà bác học Carl Djerassi. Năm 1951, ông điều chế thành công Noretydron - hợp chất tổng hợp có tác dụng tương tự như hormon điều chỉnh quá trình rụng trứng. 9 năm sau, sản phẩm viên tránh thai đầu tiên có tên enovit với thành phần chính là noretydron đã xuất hiện tại các hiệu thuốc của Mỹ và một số quốc gia châu Âu. Sự ra đời của viên thuốc tránh thai đã đưa nửa thế giới vào một kỷ nguyên mới, thậm chí nhiều người còn ví von đây là viên thuốc đã làm nên “cuộc cách mạng trao quyền cho nữ giới”.

Các loại thuốc kháng sinh

Thế kỷ XX thuộc về thuốc kháng sinh: chúng đã cứu sống hàng triệu người bệnh, chúng kéo dài và làm thay đổi chất lượng cuộc sống của con người. Penicillin được xem là tiến bộ y học lớn nhất mà thế giới đã biết từ trước đến giờ.

Khi nhà vi trùng học người Anh Alexander Fleming tình cờ phát hiện ra penicilin vào năm 1928, chắc hẳn ông không thể hình dung ra được ảnh hưởng của nó đối với y học hiện đại. Trước khi penicillin trở nên phổ biến vào những năm 1940, các vết thương và các bệnh như giang mai thường gây tử vong ở người. Nhưng từ khi được sản xuất rộng rãi, penicillin đã cứu được khoảng 200 triệu người.

Thuốc kháng sinh nhanh chóng trở thành vũ khí vạn năng. Do hậu quả sử dụng tràn lan, đã xuất hiện ngày càng nhiều chủng vi khuẩn biến đổi gen có khảng năng đề kháng với các loại thuốc kháng sinh phổ biến. Thực tế tất cả dân cư các quốc gia phát triển đều sử dụng kháng sinh. Thậm chí thuốc kháng sinh còn được dùng trong chăn nuôi, từ tôm cá đến trâu, bò. Thế nhưng đến nay vẫn chưa có vũ khí nào có thể khả dĩ thay thế thuốc kháng sinh. Vậy nên đang diễn ra một dạng chạy đua vũ trang: trên thị trường xuất hiện ngày càng nhiều thế hệ thuốc kháng sinh mới. Cùng với đó cũng càng xuất hiện nhiều chủng vi trùng kháng thuốc.

Cùng với những viên thuốc trên, hiện các nhà y dược học còn đang nghiên cứu, chế tạo và thử nghiệm một số loại thuốc khác cũng hứa hẹn sẽ làm thay đổi thế giới trong tương lai, đó là các thuốc có tác dụng như: giảm béo, cải thiện trí nhớ, làm tăng chiều cao… Với sự ra đời của các viên thuốc này, chắc chắn tương lai thế giới và con người sẽ có nhiều điều bất ngờ thú vị hơn
 
Theo Sức khỏe & đời sống

Kết nối với Bệnh viện Từ Dũ