Ngày 03/11/2016

Thông tin thuốc tháng 10/2016: cập nhật về lựa chọn kháng sinh trong điều trị

I. KHẢ NĂNG ĐỀ KHÁNG CỦA KHÁNG SINH VÀ LỰA CHỌN KHÁNG SINH PHÙ HỢP

Kháng sinh có khả năng đề kháng cao	Vi khuẩn đề kháng	Lựa chọn kháng sinh cùng nhóm ít đề kháng	Lựa chọn kháng sinh khác nhóm ít đề kháng
Nhóm Aminoglycosid
Gentamicin Hoặc Tobramycin	P . aeruginosa	Amikacin	Levofloxacin Hoặc Colistin Hoặc Cefepime
Nhóm Cephalosporin
Ceftazidime	P . aeruginosa	Cefepime	Levofloxacin Hoặc Colistin
Nhóm Tetracycline
Tetracycline	S . pneumoniae S . aureus	Doxycycline Hoặc Minocycline	Levofloxacin Hoặc Moxifloxacin
Nhóm Quinolon
Ciprofloxacin	S . pneumoniae	Levofloxacin Hoặc Moxifloxacin	Doxycycline
Ciprofloxacin	P . aeruginosa	Levofloxacin	Amikacin Hoặc Colistin Hoặc Cefepime
Nhóm Glycopeptide
Vancomycin	MSSA MRSA	Không	Linezolid Hoặc Daptomycin Hoặc Minocycline Hoặc Tigecycline
Nhóm Carbapenem
Imipenem	P . aeruginosa	Meropenem Hoặc Doripenem	Amikacin Hoặc Cefepime Hoặc Colistin
Nhóm Macrolide
Azithromycin	S . pneumoniae	Không	Doxycycline Hoặc Levofloxacin Hoặc Moxifloxacin
Nhóm Sulfamid
Trimethoprime-suxamethoxazol	S . pneumoniae	Không	Doxycycline Hoặc Levofloxacin Hoặc Moxifloxacin

II. LỰA CHỌN KHÁNG SINH TRÊN BỆNH NHÂN SUY GAN, SUY THẬN

Đối tượng bệnh nhân

Liều kháng sinh

Kháng sinh lựa chọn

SUY GAN

Giảm 50% tổng liều hàng ngày của kháng sinh thải trừ qua gan

Lựa chọn kháng sinh đào thải qua thận với liều điều trị:

Hầu hết b-lactams (β-lactam/ức chế β-lactamase), Aminoglycosides, TMP–SMX, Azthreonam, Carbapenems, Polymyxin B, Colistin, Ciprofloxacin, Levofloxacin, Gatifloxacin, Amantadine, Rimantadine, Acyclovir, Valacyclovir, Famciclovir, Valganciclovir, Oseltamavir, Zanamavir, Peramavir, Tetracycline, Oxacillin, Daptomycin, Gemifloxacin, Flucytosine, Fluconazole, Amphotericin, Vancomycin, Cycloserine, Telavancin, Dalbavancin, Oritavancin, Ceftaroline, fosamil, Fosfomycin, Nitrofurantoin

SUY THẬN

Nếu độ thanh thải creatinin ~ 40-60 ml / phút:

- Giảm 50% liều kháng sinh thải trừ qua thận và duy trì khoảng cách liều thông thường.

Nếu độ thanh thải creatinin ~ 10-40 ml / phút:

- Giảm 50% liều kháng sinh thải trừ qua thận và tăng gấp đôi khoảng cách liều dùng thuốc.

Lựa chọn kháng sinh đào thải qua gan với liều điều trị:

Chloramphenicol, Cefoperazone, Ceftriaxone, Doxycycline, Minocycline, Telithromycin, Moxifloxacin, Macrolides, Nafcillin, Clindamycin, Metronidazole, Tigecycline Pyrazinamide, Linezolid, Tedizolid, Itraconazole, Isavuconazole, Caspofungin, Micafungin, Anidulafungin, Ketoconazole, Voriconazole, Posaconazole, Quinupristin/dalfopristin, Isoniazid, Ethambutol, Rifampin.

III. PHỐI HỢP KHÁNG SINH

Phối hợp kháng sinh để ngăn ngừa đề kháng:

Penicillin kháng Pseudomonas (carbenicillin) + Aminoglycoside (gentamicin, tobramycin, amikacin)
Rifampin + Thuốc độc tế bào (INH, ethambutol, pyrazinamide)
5-flucytosine + amphotericin B

Phối hợp kháng sinh không có tác dụng phòng ngừa đề kháng:

Trimethoprime-suxamethoxazol
Aztreonam + ceftazidime
Cefepime + ciprofloxacin
Aminoglycoside + imipenem

IV. SINH KHẢ DỤNG CỦA KHÁNG SINH ĐƯỜNG UỐNG

SINH KHẢ DỤNG	KHÁNG SINH
>90%	Amoxicillin, Cephalexin, Cefprozil, Cefadroxil, Clindamycin, Quinolones, Chloramphenicol, TMP, TMP–SMX, Doxycycline, Minocycline, Fluconazole, Metronidazole, Cycloserine, Linezolid, Tedizolid, Isavuconazole, Voriconazole, Rifampin, Isoniazid, Pyrazinamide
60-90%	Cefixime, Cefpodoxime, Ceftibuten, Cefuroxime, Valacyclovir Famciclovir, Valganciclovir, Macrolides, Cefaclor, Nitrofurantoin, Ethambutol, 5-Flucytosine, Posaconazole, Itraconazole (solution), Nitazoxanide
<60%	Vancomycin, Acyclovir, Cefdinir, Cefditoren, Nitazoxanide, Fosfomycin

V. LỰA CHỌN KHÁNG SINH TRONG VIÊM NIỆU ĐẠO, VIÊM CỔ TỬ CUNG

	TÁC NHÂN GÂY BỆNH	KHÁNG SINH ĐƯỜNG TIÊM	KHÁNG SINH ĐƯỜNG UỐNG
Lậu	N.gonorhhoeae	Ceftriaxone 250 mg(TB)×1 liều + Azithromycin 1–2g (Uống) × 1 liều Hoặc Ceftriaxone 250 mg(TB)×1 liều + Doxycycline 100mg (Uống) 1 viên x 2 lần/ngày x 7 ngày	Cefixime 400mg × 1 liều Hoặc Cefpodoxime 400mg × 1 liều Hoặc Azithromycin 2g × 1 liều
Không phải lậu	C . trachomatis U . urealyticum M . genitalium	Không	Doxycycline 100mg 1viênx2 lần × 7 ngày Hoặc Doxycycline 200mg 2viênx1 lần x 7 ngày Hoặc Levofloxacin 500mg 1 lần/ngày x 7 ngày Hoặc Moxifloxacin 400mg 1 lần/ngày x 7 ngày Hoặc Ofloxacin 300mg 1 viênx2lần×7ngày Hoặc Azithromycin 1g × 1 liều Hoặc Erythromycin 500mg 1 viên x 4 lần× 7 ngày
	Trichomonas vaginalis		Tinidazole 2g × 1 liều Hoặc Metronidazole 2g × 1 liều

VI. LỰA CHỌN KHÁNG SINH TRONG VIÊM ÂM ĐẠO

	TÁC NHÂN GÂY BỆNH	KHÁNG SINH UỐNG
Viêm âm đạo do vi khuẩn	Gardnerella vaginalis Mobiluncus Prevotella M . hominis	Tinidazole 1g × 5 ngày Hoặc Tinidazole 2g × 2 ngày Hoặc Clindamycin 300 mg 1 viên x 2 lần × 7 ngày Hoặc Metronidazole 500mg 1 viên x 2 lần × 7 ngày
Viêm âm đạo do Candida	Candida	Fluconazole 150 mg × 1 liều

Tài liệu tham khảo

Burke A. Cunha, MD, MACP (2015), ANTIBIOTIC ESSENTIALS, Jaypee Brothers Medical Publishers

DS. Đặng Thị Thuận Thảo

Các bài viết khác

Cân nhắc truyền liên tục kháng sinh Beta-Lactam ở bệnh nhân nặng bị nhiễm trùng huyết

Một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng (RCT), BLING III cung cấp bằng chứng việc sử dụng truyền liên tục (CI) so với truyền ngắt quãng piperacillin/tazobactam và meropenem trên bệnh nhân nặng bị nhiễm trùng huyết. Điều này được củng cố bởi một đánh giá tổng quan hệ thống và phân tích tổng hợp (SRMA) của 18 RCT về CI hoặc truyền kéo dài (EI) (thời gian từ 3–4 giờ) các kháng sinh beta-lactam. Thách thức hiện nay là chuyển đổi CI như một tiêu chuẩn chăm sóc cho bệnh nhân nặng bị nhiễm trùng huyết. Các cân nhắc chính bao gồm các vấn đề sau:

Labetalol, Nifedipin: kết cục điều trị tăng huyết áp trong thai kỳ

Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Alabama tại Birmingham, đã tiến hành phân tích dữ liệu thứ cấp trên đối tượng phụ nữ tăng huyết áp mạn tính trong thai kỳ, so sánh với phương pháp điều trị chính. Tăng huyết áp mạn tính nhẹ trong nghiên cứu được định nghĩa là huyết áp 140-159/90-104 mmHg trước 20 tuần của thai kỳ.

Thông tin thuốc tháng 9/2024: khi nào nên ngừng kháng sinh ở bệnh nhân nặng

Nhiễm trùng huyết – sepsis - vẫn là một trong những nguyên nhân gây tử vong lớn nhất trên thế giới, Tổ chức Y tế Thế giới ước tính 11 triệu người tử vong mỗi năm do tình trạng này. Các yếu tố chính của việc quản lý sepsis là chẩn đoán sớm, liệu pháp kháng sinh kinh nghiệm sớm và phù hợp, với biện pháp kiểm soát nguồn gây bệnh thích hợp và bảo tồn chức năng các cơ quan.

Vắc xin

Sự ra đời của vắc-xin giúp chúng ta chủ động phòng chống các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tổ chức y tế thế giới ước tính chương trình tiêm chủng hiện nay giúp ngăn ngừa 3,5-5 triệu ca tử vong mỗi năm do các bệnh như bạch hầu, uốn ván, ho gà, cúm và sởi [2].

Tác dụng phụ thường gặp của Etoposid

Phòng ngừa suy nhược, mệt mỏi, đau nhức:

Hoạt động mỗi ngày đi bộ ngắn, tập các bài tập nhẹ nhàng. Giữ tinh thần ổn định

Chế độ ăn hợp lý trao đổi thêm với bác sĩ về dinh dưỡng bổ sung (thực phẩm giàu protein như thịt, cá, phô mai, sữa chua...). Uống nhiều nước, trừ khi có hướng dẫn khác.

Chườm khăn lạnh nếu có nhức mỏi, đau cơ.

Tác dụng phụ thường gặp của Cyclophosphamide

Phòng ngừa thiếu máu, mệt mỏi:

Hoạt động mỗi ngày đi bộ ngắn, tập các bài tập nhẹ nhàng. Giữ tinh thần ổn định.

Thông tin thuốc tháng 10/2016: cập nhật về lựa chọn kháng sinh trong điều trị

Kết nối với Bệnh viện Từ Dũ