Thông tin thuốc tháng 9/2016: Kháng sinh Ticarcilin + Acid clavulanic và Cefuroxim
1. Kháng sinh Ticarcilin 3 g kết hợp với Acid clavulanic 0,2 g (biệt dược Viticalat)
Ticarcilin là một kháng sinh có phổ rộng, hiệu lực diệt khuẩn trên nhiều loại vi khuẩn Gram dương, Gram âm hiếu khí và vi khuẩn kỵ khí. Thuốc dễ bị mất tác dụng bởi các enzym b-lactamase do đó phổ hoạt động không bao gồm các chủng vi khuẩn tiết các enzym này.
Ticarcilin kết hợp với Acid clavulanic giúp mở rộng phổ diệt khuẩn của thuốc này đối với các chủng vi khuẩn tiết beta-lactamase như Staphylococci, nhiều loài Enterobacteriaceae, Haemophilus influenzae, Bacteroides spp. nhưng không tăng hoạt tính diệt khuẩn với Pseudomonas aeruginosa.
- Chỉ định
Chỉ định trong điều trị bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới, nhiễm khuẩn da, mô mềm và cấu trúc da, nhiễm khuẩn xương – tủy, viêm phổi, viêm màng não do Heamophilus influenzae, nhiễm khuẩn huyết, nhiễm trùng đường tiết niệu, sinh dục, ổ bụng, tử cung và vùng chậu.
- Liều dùng ở người lớn
Liều dùng được tính trên dạng phối hợp Ticarcilin + Acid clavulanic (tỷ lệ 15:1). Liều dùng nên được xác định bởi mức độ nhiễm khuẩn, tình trạng của bệnh nhân và độ nhạy cảm của vi khuẩn gây bệnh.
Liều thường dùng là 3,2 g mỗi 6-8 giờ, đối với nhiễm khuẩn nặng có thể truyền TM mỗi 4 giờ.
- Cách dùng
Hòa tan 1 lọ thuốc bột với 13 ml nước cất pha tiêm. Lắc đều. Pha loãng tiếp với 100ml dung dịch Natri clorid 0,9% truyền tĩnh mạch chậm hơn 30 phút.
- Một số lưu ý khi sử dụng
- Ticarcilin dùng chung với các aminoglycosid cho tác dụng hiệp đồng trên Pseudomonas aeruginosa và Enterobacteriaceae. Nếu dùng đồng thời những thuốc này, phải tiêm vào những chỗ khác nhau và cách nhau ít nhất 1 giờ.
- Với người suy tim sung huyết, tăng huyết áp, suy thận cần hạn chế muối phải lưu ý đến lượng natri chứa trong liều cao Ticarcilin.
- Cân nhắc về khả năng có biến chứng chảy máu, đặc biệt khi dùng thuốc cho người suy thận hoặc có tiền sử rối loạn chảy máu.
- Cần hiệu chỉnh liều trong trường hợp bệnh nhân bị suy gan thận.
2. Kháng sinh Cefuroxim 750 mg
Cefuroxim là một kháng sinh thuộc nhóm cephalosporin thế hệ 2. Thuốc có hoạt tính kháng khuẩn với nhiều tác nhân gây bệnh thông thường, kể cả các chủng tiết b-lactamase/ cephalosporinase của các vi khuẩn Gram dương và Gram âm. Thuốc có hoạt tính in vitro trên vi khuẩn Gram âm tốt hơn các kháng sinh cephalosporin thế hệ 1 nhưng kém hơn so với các kháng sinh cephalosporin thế hệ 3.
- Chỉ định
Chỉ định trong điều trị các nhiễm khuẩn thể nặng đường hô hấp dưới (kể cả viêm phổi), nhiễm khuẩn da và mô mềm, nhiễm khuẩn xương khớp, nhiễm khuẩn thể nặng tiết niệu – sinh dục, nhiễm khuẩn huyết và viêm màng não do các vi khuẩn nhạy cảm gây ra. Dự phòng nhiễm khuẩn trong phẫu thuật.
- Liều dùng ở người lớn
Liều dùng phụ thuộc vào mức độ nhiễm khuẩn. Liều thường dùng là 750 mg - 1,5 g mỗi 8 giờ trong 5-10 ngày. Trường hợp nhiễm khuẩn nặng đe dọa đến tính mạng có thể dùng liều 1,5 g mỗi 6 giờ.
- Cách dùng
- Tiêm bắp: Hòa tan 750 mg thuốc bột pha tiêm với 3 ml nước cất pha tiêm. Lắc đều hỗn dịch trước khi tiêm. Tiêm bắp sâu vào vùng cơ lớn như mông hoặc mặt trong của đùi.
- Tiêm tĩnh mạch: Hòa tan 750 mg thuốc bột pha tiêm với 8 ml nước cất pha tiêm. Dung dịch này có thể tiêm chậm trực tiếp vào tĩnh mạch hoặc vào dây truyền dịch có chứa dịch truyền tương hợp trong thời gian ít nhất là 5 phút.
- Truyền tĩnh mạch ngắt quãng và truyền tĩnh mạch liên tục: Hòa tan 750 mg thuốc bột pha tiêm với 50 ml nước cất pha tiêm hoặc dung dịch Dextrose 5% hoặc dung dịch Natri clorid 0,9%. Truyền tĩnh mạch ngắt quãng 30 phút.
- Một số lưu ý khi sử dụng
- Cân nhắc chuyển sử dụng từ Cefuroxim đường tiêm sang Cefuroxim đường uống nếu tình trạng nhiễm khuẩn của bệnh nhân đã ổn định (48-72 giờ sau khi sử dụng kháng sinh tiêm).
- Không truyền chung Cefuroxim với các kháng sinh aminoglycosid trên cùng 1 dây truyền dịch hoặc 2 dây truyền dịch khác nhau qua vị trí chữ Y.
- Cần hiệu chỉnh liều trong trường hợp bệnh nhân bị suy thận.
Tài liệu tham khảo
- Dược thư quốc gia Việt Nam (2015).
- Thông tin kê toa sản phẩm.
- Betty L. Gahart, Adrienne R. Nazareno. Intravenous medications. 2010.
- https://www.drugs.com.
Độc tính trên thận do thuốc là nguyên nhân phổ biến gây ra tổn thương thận cấp tính (AKI) và kháng sinh (KS) là một trong những nhóm thuốc lớn nhất liên quan đến AKI. Cơ chế gây độc tính trên thận do KS bao gồm tổn thương cầu thận, tổn thương hoặc rối loạn chức năng ống thận, tắc nghẽn ống lượn xa do trụ niệu và viêm thận kẽ cấp tính (AIN) do phản ứng quá mẫn loại IV (loại chậm). Các biểu hiện lâm sàng của độc tính trên thận do KS bao gồm hoại tử ống thận cấp (ATN), AIN và hội chứng Fanconi.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, Bệnh viện Từ Dũ ghi nhận 204 báo cáo ADR, tăng 1,3 lần so với cùng kỳ năm 2024 (160 báo cáo).
Việc sử dụng hệ thống phóng thích Levonorgestrel trong tử cung (LNG-IUS: Levonorgestrel-releasing intrauterine system) có liên quan đến tăng nguy cơ ung thư vú. Một nghiên cứu ở Đan Mạch ghi nhận 14 trường hợp ung thư vú trên 10.000 phụ nữ tránh thai bằng LNG-IUS so với phụ nữ tránh thai không dùng nội tiết.
Theo kết quả của một nghiên cứu trên JAMA Network Open, tiêm vắc-xin cúm không liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các kết quả bất lợi trong thời kỳ chu sinh đối với những người mang thai liên tiếp. Các tác giả nghiên cứu cho biết những phát hiện này ủng hộ các khuyến nghị hiện tại cho những người mang thai hoặc những người có thể mang thai trong mùa cúm.
Staphylococcus aureus, một loại vi khuẩn gram dương, là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do nhiễm trùng huyết trên toàn thế giới, với tỷ lệ tử vong từ 15% đến 30% và ước tính có 300.000 ca tử vong mỗi năm.
Các loài thuộc chi Candida là một phần của hệ vi sinh vật thường trú trong âm đạo có khoảng 25% ở phụ nữ, do vậy việc phát hiện nấm không đủ để chẩn đoán bệnh. Ước tính có 75% phụ nữ bị nhiễm nấm candida âm đạo ít nhất một lần trong đời. Nồng độ estrogen và tăng sản xuất glycogen ở âm đạo, tình trạng này xảy ra thường gặp và nghiêm trọng hơn trong thai kỳ. Trong thời kỳ mang thai, bệnh có liên quan đến những kết quả bất lợi trong sản khoa như vỡ ối sớm, chuyển dạ sớm, viêm màng ối, nhiễm nấm candida da ở trẻ sơ sinh và nhiễm trùng hậu sản 1. Bệnh viêm âm hộ-âm đạo do nấm candida là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất có triệu chứng gây ngứa và tiết dịch âm đạo. Biểu hiện của bệnh là tình trạng viêm thường gặp ở các loài nấm Candida với các triệu chứng là ngứa và viêm đỏ.
