Thông tin thuốc tháng 9/2020
Thời điểm dùng thuốc thích hợp được xem là một trong những yếu tố quan trọng quyết định hiệu quả sử dụng thuốc cũng như việc giảm bớt các phản ứng không mong muốn của thuốc. Tùy vào các đặc tính dược động học, dạng bào chế của thuốc mà có những thời điểm dùng thuốc khác nhau. Việc nắm rõ kiến thức sẽ giúp người bệnh sử dụng thuốc hợp lý, hiệu quả, tránh các phản ứng không mong muốn.
Bảng thời điểm dùng của một số thuốc uống hiện có tại Nhà thuốc Bệnh viện Từ Dũ
Nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt, chống viêm không steroid |
||
Tên thương mại |
Thời điểm dùng |
Lý do |
Daiclo, Aspirin 81, Amedolfen 100, Amgifer |
Trong bữa ăn hoặc ngay sau khi ăn |
Giảm cảm giác khó chịu trong dạ dày * Ghi chú: Uống nguyên viên, không nhai, uống với một cốc nước đầy |
Kháng sinh nhóm beta-lactam |
||
Augmentin Tab 625mg, Bactamox 1g, Fuvero 1000, Rezotum |
Nên uống vào lúc bắt đầu ăn |
Giảm thiểu hiện tượng không dung nạp ở đường tiêu hóa |
Zinnat Tab 250mg, Efodyl 500, Cefurich 500, Fudcefu, Zibut 500, Cepmaxlox 200, Ceftopix 200, Dinpocef 200 |
Nên uống trong bữa ăn hoặc ngay sau khi ăn |
Thức ăn làm tăng hấp thu thuốc |
Ziptum 300, Brospecta 200, Cephalexin |
Không nên dùng cùng bữa ăn |
Thức ăn sẽ làm giảm tốc độ hấp thu của thuốc, đặc biệt thức ăn có hàm lượng mỡ cao. * Ghi chú: Nếu có bệnh lý về đường tiêu hóa, có thể uống cùng bữa ăn để giảm kích ứng. |
Thuốc nhóm nitro-imidazol |
||
Orgyl |
Uống sau bữa ăn |
|
Thuốc chống nấm |
||
Spulit 100mg, Kbat, Ibisaol |
Uống ngay khi ăn no |
Hấp thu thuốc đạt tối đa khi dùng cùng với thức ăn |
Thuốc tác dụng lên quá trình đông máu |
||
Cyclonamine |
Dùng trong bữa ăn hoặc ngay sau khi ăn |
Tránh các tác dụng phụ trên đường tiêu hóa như buồn nôn, tiêu chảy. * Ghi chú: Nên dùng với một cốc nước đầy. |
Thuốc đường tiêu hóa và thuốc điều trị tăng huyết áp |
||
Primperan |
Trước ăn 30 phút hoặc lúc đi ngủ |
Thuốc làm tăng nhu động tá tràng và hỗng tràng, dẫn đến làm tống nhanh thức ăn. Vì vậy, cần uống thuốc trước ăn 30 phút để đạt nồng độ tối ưu trong máu, có hiệu quả tối đa khi có mặt thức ăn. Ngoài ra Metoclopramid là một thuốc đối kháng thụ thể dopamin trung ương mạnh, có tác dụng chống nôn và an thần. |
Thuốc bổ sung vitamin, khoáng chất và acid amin |
||
Ferlatum, Ferlatum Fol, Hemoqmom, Ferricure 150mg Capsule, Eskafolvit, Fericap, Tarfloz, Pymeferon B9 |
Các chế phẩm chứa sắt nên uống lúc đói: trước ăn 1 giờ hoặc sau ăn 2 giờ
|
Hấp thu sắt tăng lên khi có mặt của acid hydrocloric và vitamin C. * Ghi chú: Nếu có bệnh lý về đường tiêu hóa, có thể uống lúc no (sau ăn) để giảm kích ứng. Các chế phẩm chứa sắt uống kèm vitamin C sẽ làm tăng hấp thu sắt. |
Hezoy, Fogyma, Saferon, Santafer, Hemopoly, Polyhema |
Uống trong hoặc sau bữa ăn |
Một số sản phẩm chứa sắt dưới dạng Sắt (III) hydroxid polymaltose (IPC) được khuyến cáo dùng cùng với bữa ăn để tăng hấp thu. |
Calcium – Nic Extra, AB Extrabone Care, Philco Q-10, Dasbrain, Zedcal-OP, PM NextG Cal, Calsid 1250, Calci D soft, Calciumboston Ascorbic, Sis-Bone Film-Coated Tablet, Mumcal, Calciumgeral, Pm Kiddiecal, Totcal soft capsule, Calcium – Nic plus, Perubore, Pancal, Duchat, Grow F, Rirocan, Calcolife |
Các chế phẩm chứa canxi nên uống trong bữa ăn hoặc ngay sau khi ăn |
Thức ăn làm tăng hấp thu canxi. * Ghi chú: Tránh bổ sung canxi vào buổi chiều hoặc tối vì tình trạng lắng đọng canxi có thể dẫn đến các bệnh lý như sỏi thận, táo bón. |
Paluzine, Siro Snapcef |
Các chế phẩm chứa kẽm nên uống sau bữa ăn |
Tránh các kích ứng trên đường tiêu hóa * Không nên dùng cùng với các thực phẩm giàu canxi hoặc phospho như: sữa, bơ, sữa chua, kem, các loại đậu khô, lạc, bơ đậu phộng,… |
Casmorin, Newcalotine Tab |
Các sản phẩm chứa amino acid nên được uống khi bụng đói. (trước ăn 1h) |
Amino acid nếu hấp thụ cùng thức ăn thì chất đạm (protein) sẽ được ưu tiên tiêu hóa trước, khi đó khả năng hấp thụ amino acid sẽ bị giảm. |
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Dược thư quốc gia Việt Nam, 2018
2. Thông tin kê toa các sản phẩm
Trong bản dự thảo cuối cùng, Viện Y tế và Chất lượng Điều trị Quốc gia Anh (NICE) cho biết relugolix-estradiol-norethisterone là một lựa chọn để điều trị các triệu chứng lạc nội mạc tử cung ở những người phụ nữ trưởng thành đang trong độ tuổi sinh sản, nhưng không đáp ứng với phương pháp điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật trước đó.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), có khoảng 10% bệnh nhân tại Mỹ được báo cáo bị dị ứng penicillin. Tuy nhiên, dưới 1% bị dị ứng qua trung gian IgE (loại 1) và các nhà nghiên cứu lưu ý rằng, khoảng 80% bệnh nhân này sẽ mất độ nhạy cảm sau 10 năm. Hơn nữa, CDC khuyến nghị cần xác định những bệnh nhân không thực sự dị ứng penicillin để giảm việc sử dụng kháng sinh phổ rộng không cần thiết. Phản ứng chéo giữa penicillin và cephalosporinlà rất hiếm, nhưng nhiều bác sĩ tránh kê đơn cephalosporin cho bệnh nhân bị dị ứng penicillin, dẫn đến tăng cường sử dụng các loại kháng sinh khác như là quinolon, macrolid, clindamycin, carbapenem và vancomycin, thường gặp nhiều tác dụng phụ hơn, tăng chi phí chăm sóc sức khỏe và góp phần vào tình trạng đề kháng kháng sinh
Độc tính trên thận do thuốc là nguyên nhân phổ biến gây ra tổn thương thận cấp tính (AKI) và kháng sinh (KS) là một trong những nhóm thuốc lớn nhất liên quan đến AKI. Cơ chế gây độc tính trên thận do KS bao gồm tổn thương cầu thận, tổn thương hoặc rối loạn chức năng ống thận, tắc nghẽn ống lượn xa do trụ niệu và viêm thận kẽ cấp tính (AIN) do phản ứng quá mẫn loại IV (loại chậm). Các biểu hiện lâm sàng của độc tính trên thận do KS bao gồm hoại tử ống thận cấp (ATN), AIN và hội chứng Fanconi.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, Bệnh viện Từ Dũ ghi nhận 204 báo cáo ADR, tăng 1,3 lần so với cùng kỳ năm 2024 (160 báo cáo).
Việc sử dụng hệ thống phóng thích Levonorgestrel trong tử cung (LNG-IUS: Levonorgestrel-releasing intrauterine system) có liên quan đến tăng nguy cơ ung thư vú. Một nghiên cứu ở Đan Mạch ghi nhận 14 trường hợp ung thư vú trên 10.000 phụ nữ tránh thai bằng LNG-IUS so với phụ nữ tránh thai không dùng nội tiết.
Theo kết quả của một nghiên cứu trên JAMA Network Open, tiêm vắc-xin cúm không liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các kết quả bất lợi trong thời kỳ chu sinh đối với những người mang thai liên tiếp. Các tác giả nghiên cứu cho biết những phát hiện này ủng hộ các khuyến nghị hiện tại cho những người mang thai hoặc những người có thể mang thai trong mùa cúm.